Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π)


Ο όρος Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) χρησιμοποιείται για τα άτομα που έχουν χρόνια βρογχίτιδαεμφύσημα ή και τα δύο. Είναι χρόνια πάθηση του αναπνευστικού συστήματος. Όταν κάποιος έχει ΧΑΠ εμποδίζεται η εκπνευστική ροή αέρα από τους πνεύμονες. Η συνηθέστερη αιτία που προκαλεί ΧΑΠ είναι το κάπνισμα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν βήχα και δύσπνοια. Η πιο σημαντική θεραπεία είναι η διακοπή του καπνίσματος

Η ΧΑΠ είναι νόσος εξελικτική και μη αναστρέψιμη, ενώ οδηγεί μεγάλο ποσοστό των πασχόντων από αυτή σε εργασιακή ανικανότητα.

  • 350.000.000 άνθρωποι στον κόσμο πάσχουν από ΧΑΠ (το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών δεν το γνωρίζει και δυστυχώς μέχρι τώρα υποδιαγιγνώσκεται).
  • —  Πλεον των 3.000.000 άνθρωποι πεθαίνουν από ΧΑΠ ετησίως.
  • —  Μεχρι σημερα είναι η 4η αιτία θανάτου και έως το 2020 αναμένεται να γίνει 3η παγκοσμίως

Άιτια της Χ.Α.Π

Τα κύρια αίτια της ΧΑΠ είναι:  τοξικά αέρια ή σωματίδια που προκαλούν χρόνια φλεγμονώδη απόκριση των αεραγωγών. Συγκεκριμένα:

  • Το κάπνισμα: Αποτελεί τον κυριότερο εκλυτικό παράγοντα ΧΑΠ. Περίπου το 15-20% των χρονίων καπνιστών εμφανίζει ΧΑΠ.
  • Η επαγγελματική έκθεση σε χημικές ουσίες και καυσαέρια ευθύνεται για το 1/3 των περιπτώσεων ΧΑΠ
  • Η καύση βιομάζας (ξύλο, κάρβουνο) σε σπίτια με ανεπαρκή αερισμό είναι αίτιο ΧΑΠ κυρίως σε αναπτυσσόμενες χώρες.
  • Γενετικά αίτια: η έλλειψη α1-αντιθρυψίνης προκαλεί εμφύσημα σε ηλικία <40 ετών και αποτελεί αίτιο λιγότερου του 1% των περιπτώσεων ΧΑΠ. Άλλα γονίδια επίσης αποτελούν αίτια ΧΑΠ

 

Συμπτώματα

  • Ο βήχας είναι συνήθως το πρώτο σύμπτωμα. Τείνει αρχικά να εμφανίζεται σποραδικά αλλά σταδιακά γίνεται πιο επίμονος (χρόνιος). Μπορεί να παρερμηνευτεί ότι ο βήχας ως ‘ο βήχας του καπνιστή’, στα αρχικά στάδια της νόσου.
  • Δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή) και λαχάνιασμα μπορεί να εμφανιστεί αρχικά σε κάποιες συγκεκριμένες δραστηριότητες, για παράδειγμα στο ανέβασμα μίας σκάλας. Τα συμπτώματα αυτά τείνουν να επιδεινώνονται σταδιακά χρόνο με τον χρόνο καθώς συνεχίζεται το κάπνισμα. Η δυσκολία στην αναπνοή μπορεί να επιδεινωθεί αρκετά.
  • Παραγωγή βλέννας. Οι αεραγωγοί που έχουν υποστεί φθορά παράγουν πολύ περισσότερη βλέννα απ ότι κανονικά. Με αυτόν τον τρόπο αυξάνεται η ποσότητα της ημερήσιας παραγωγής πτυέλων και η απόφραξη των αεραγωγών.
  • Αναπνευστικές λοιμώξεις είναι πιο συχνές στην ΧΑΠ. Το λαχάνιασμα, ο βήχας και η δύσπνοια μπορούν να επιδεινωθούν σε κάποια αναπνευστική λοίμωξη. Τα πτύελα έχουν συνήθως κίτρινο ή πράσινο χρώμα

Ο τυπικός ασθενής με ΧΑΠ είναι ένας χρόνιος καπνιστής που δεν παρουσιάζει συμπτώματα μέχρι τη μέση ηλικία, η ικανότητα για άσκηση & εργασία αρχίζει να μειώνεται και εμφανίζεται παραγωγικός βήχας.

Ύπουλα στην αρχή, τα προβλήματα αυτά επιδεινώνονται με την ηλικία και την πρόοδο της νόσου.

Προοδευτικά προκαλούν δύσπνοια στην ελάχιστη προσπάθεια, συχνές λοιμώξεις αναπνευστικού, έλλειψη οξυγόνου στο αίμα και διαταραχές της πνευμονικής λειτουργίας.

Σε προχωρημένο & τελικό στάδιο η Χρόνια Βρογχίτιδα και το Εμφύσημα θα προκαλέσουν ανικανότητα, διάταση καρδιακών κοιλοτήτων, σοβαρή αναπνευστική ανεπάρκεια και θάνατο.

Διάγνωση

Στα διαγνωστικά ¨εργαλεία¨ περιλαμβάνονται:

  • Η Ακτινογραφία Θώρακος & Αξονική Τομογραφία πνευμόνων (για περαιτέρω έλεγχο).
  • Ηλεκτροκαρδιογράφημα ή και TRIPLEX Καρδιάς.
  • Εξέταση πτυέλων, για την περίπτωση λοίμωξης του αναπνευστικού.
  • Ανάλυση Αερίων αρτηριακού αίματος (μέτρηση οξυγόνου & διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα, για ανίχνευση αρχόμενης ή προχωρημένης & αδιάγνωστης αναπνευστικής ανεπάρκειας)
  • Δοκιμασίες Αναπνευστικής λειτουργίας (σπιρομέτρηση & διάχυση πνευμόνων) που μετρούν την πνευμονική χωρητικότητα, την απόφραξη των αεραγωγών, την ¨ηλικία¨ των πνευμόνων, ώστε έγκαιρα να διαπιστωθεί η μείωση της αναπνευστικής λειτουργίας & να παρθούν τα κατάλληλα θεραπευτικά μέτρα

Θεραπεία

Η διακοπή του καπνίσματος είναι η πιο σημαντική θεραπεία. Μπορεί να μην χρειάζεται καμία άλλη θεραπεία αν η πάθηση είναι στα αρχικά στάδια και τα συμπτώματα είναι ήπια.

Οι θεραπείες δε μπορούν να εξαλείψουν την ΧΑΠ. Η θεραπεία στοχεύει στην υποχώρηση και ανακούφιση των συμπτωμάτων. Επίσης, κάποιες θεραπείες μπορούν να αποτρέψουν ορισμένες εξάρσεις των συμπτωμάτων. Ως γενικός κανόνας, μία δοκιμαστική περίοδος θεραπείας για 1 εώς 3 μήνες μπορεί να δείξει αν αυτή βοηθάει ή όχι. Η θεραπεία μπορεί να συνεχιστεί μετά την δοκιμαστική περίοδο, εφόσον βοηθάει ή να διακοπεί αν δεν βελτιώνει την κατάσταση των συμπτωμάτων και την κλινική εικόνα του ασθενούς, οπότε να αντικατασταθεί από άλλες θεραπείες.

(θεραπευτικά «πρωτόκολα» χορηγούμενα παγκοσμίως, βάσει  και των θέσεων ομοφωνίας για την αντιμετώπιση της ΧΑΠ)

Παραδείγματα αγωγής στην ΧΑΠ:

  • Συσκευές εισπνοής με βραχείας ή και μακράς δράσης Βρογχοδιασταλτικά
  • Συσκευή εισπνοής με κορτικοστεροειδή
  • Βρογχοδιασταλτικά όπως η θεοφυλλίνη ( από το στόμα, σε σιρόπια ή χάπια )
  • Κορτικοστεροειδή (από το στόμα,σιρόπια-χάπια ή ενέσιμα )
  • Βλεννολυτικά φάρμακα και  παράγοντες  ανάπλασης βρογχικού  επιθηλίου  με  αντιφλεγμονώδη  δράση
  • Συνεχής Οξυγονοθεραπεία (σε αναπνευστική ανεπάρκεια)
  • Χειρουργική μείωση όγκου των πνευμόνων σε ασθενείς με Πνευμονικό εμφύσημα τελικού σταδίου ( lung volume reduction surgery)
  • Ειδικά προγράμματα αναπνευστικής αποκατάστασης και φυσιοθεραπείας

Κύριος στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων προλαμβάνοντας τις επιπλοκές & την περαιτέρω εξέλιξη της νόσου, την καλύτερη ποιότητα ζωής και την επανένταξη στο κοινωνικό σύνολο & τις καθημερινές δραστηριότητες



Επικοινωνία

Τηλέφωνο: 210 26 37 370
Δευτέρα - Παρασκευή: 17:00 μ.μ – 21:00 μ.μ
Διεύθυνση: Κάλχου & Μενελάου 74, Ίλιον
Email: krokidis@otenet.gr